تحلیل عملکرد گروه‌های سلفی و تکفیری در مواجهه با زنان در پرتو حقوق بشردوستانه بین‌المللی و حقوق بشردوستانه اسلامی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری حقوق بین‌الملل، گروه حقوق، واحد نجف‌آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف‌آباد، ایران

2 دانشیار گروه حقوق، دانشگاه قم، قم، ایران

3 دانشیار گروه حقوق دانشگاه آزاد اسلامی، نجف‌آباد، ایران

چکیده

گروه‌های سلفی ـ تکفیری به دلیل مبانی فکری خود که پیروان سایر ادیان و مذاهب را کافر و جان و مالشان را مباح می‌دانند، جنایت‌های بسیاری مرتکب می‌شوند. با توجه به رویه نظامی این گروه‌ها لازم است دیدگاه حقوق بشردوستانه در خصوص رویکرد آنان، به‌خصوص در مواجهه با غیرنظامیان، مشخص شود. این مقاله با هدف شناخت بهتر و عمیق‌تر جریانات سلفی ـ تکفیری و عملکرد آنها در مواجهه با زنان و نیز تحلیل این پدیده نوظهور، با توجه به استانداردهای حقوق بین‌الملل و آموزه‌های فقهی ـ حقوقی اسلامی می‌کوشد کشف کند که عملکرد گروه‌های سلفی ـ تکفیری در مواجهه با زنان چه نسبتی با قواعد حقوق بشردوستانه بین‌المللی و حقوق بشردوستانه اسلامی دارد. در پژوهش حاضر، برای پاسخگویی به این سؤال، از روش نظری تحلیلی ـ توصیفی استفاده و داده‌های تحقیق با بهره‌گیری از منابع کتابخانه‌ای جمع‌آوری شده است. بر اساس یافته‌های پژوهش، به‌رغم وجود حمایت‌های قابل توجه از زنان در منظومه حقوق بشردوستانه بین‌المللی و حقوق بشردوستانه اسلامی، گروه‌های سلفی ـ تکفیری نه‌تنها به هیچ‌یک از این قواعد حقوقی و شرعی پایبند نیستند، بلکه به انجام جنایت‌های غیرانسانی علیه زنان مبادرت می‌کنند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

An Analysis of the Treatment of Women by Salafi and Excommunicationist Groups in Light of International Humanitarian Law and Islamic Humanitarian Law

نویسندگان [English]

  • Majid Masoudi 1
  • Ghulam Ali Ghasemi 2
  • Masoud Raei 3
1 PhD student, International Law, Department of Law, Islamic Azad University, Najafabad Branch, Najafabad, Iran
2 Associate professor, Department of Law, University of Qom, Qom, Iran
3 Associate professor, Department of Law, Islamic Azad University, Najafabad Branch, Najafabad, Iran
چکیده [English]

Based on their doctrines, Salafi excommunicationist groups consider followers of other religions and denominations as non-believers, justifying the shedding of their blood and seizing their property. Consequently, these groups engage in numerous criminal activities. Given the military approach employed by these groups, it becomes imperative to examine the perspective of humanitarian law, especially concerning their interactions with civilians. This article aims to gain a deeper understanding of Salafi excommunicationist groups and their treatment of women. It also seeks to analyze this emerging phenomenon within the framework of international law, legal doctrines, and the principles of Islamic law. The objective is to evaluate the treatment of women by Salafi excommunicationist groups in comparison with the provisions of international humanitarian law and Islamic humanitarian law. In this research, we employ a theoretical analytical-descriptive method and gather data from library sources to address this question. Despite the considerable support for women in international humanitarian law and Islamic humanitarian law, the findings of the research reveal that Salafi excommunicationist groups not only fail to adhere to these legal and religious principles but also perpetrate inhumane crimes against women.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Salafi excommunicationist groups
  • international humanitarian law
  • Islamic humanitarian jurisprudential doctrines
  • Islamic humanitarian law
  • women
  • civilians
قرآن کریم
نهج البلاغه
ابن‌جنید اسکافی، محمد بن‌احمد (۱۴۱۶ق)، مجموعة فتاوی ابن‌الجنید، تصحیح علی‌پناه اشتهاردی، قم، جماعة المدرسین فی الحوزة العلمیة بقم، مؤسسة النشر الإسلامی.
ابن‌منظور، ابوالفضل جمال‌الدین‌ محمد‌ بن‌مکرم (1408ق)، لسان العرب، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
احمدی میانجی، علی (1407ق)، الاسیر فی الاسلام، قم، انتشارات جامعه مدرسین.
بیهقی، احمد بن‌حسین (1419ق)، السنن الکبری، بیروت، دار الفکر.
جعفری، محمدتقی (1377)، تکاپوی اندیشه‌ها، تهران، مؤسسه تدوین و نشر آثار استاد علامه محمدتقی جعفری.
جعفریان، رسول (بی‌تا)، علی بن‌عیسی اربلی و کشف الغمه، مشهد، بنیاد پژوهش‌های اسلامى آستان قدس رضوی.
حر عاملی، محمد بن‌حسن (۱۴۱۶ق)، تفصیل وسائل الشیعة إلی تحصیل مسائل الشریعة، تحقیق محمدرضا حسینی جلالی، قم، مؤسسة آل البیت(ع) لإحیاء التراث.
حلبی، ابوالصلاح تقی‌الدین (1403ق)، الکافی فی الفقه، تحقیق و تصحیح رضا استادی، اصفهان، مکتبة الإمام أمیرالمؤمنین(ع).
خراسانی، رضا (1393)، «ماهیت و چیستی سلفی‌گری جدید و پیامدهای سیاسی آن بر جمهوری اسلامی ایران»، مجموعه مقالات کنگره جهانی، جلد هفتم، قم، دار الاعلام لمدرسة اهل البیت.
روحانی، سید محمدصادق (بی‌تا)، فقه الصادق علیه‌السلام، قم، بی‌نا.
زیلعی‌، جما‌ل‌الدین‌ محمد بن‌یوسف (۱۳۶۵)، نصب الرایه‌ لاحا‌دیث‌ الهدایه، بیروت، داراحیا‌ء التراث‌ العربی.
سید طنطاوی، محمد (1997م)، التفسیر الوسیط للقرآن الکریم، القاهره، دار نهضة مصر للطباعة والنشر والتوزیع.
ضیایی بیگدلی، محمدرضا (1392)، حقوق بین‌الملل بشردوستانه، تهران، گنج دانش.
طباطبایی، سید محمدحسین (1375)، المیزان فی تفسیر القرآن، تهران، دارالکتب الاسلامیة.
طوسی، محمد بن‌حسن (1400ق)، النهایة، بیروت، دار الکتاب العربی.
عبدالمنعم، محمود عبدالرحمان (۱۹۹۹م)، معجم المصطلحات و الالفاظ الفقهیة، قاهره، بی‌نا.
علامه حلی، حسن بن‌یوسف (۱۴۱۳ق)، قواعد الأحکام، قم، جماعة المدرسین فی الحوزة العلمیة بقم، مؤسسة النشر الإسلامی.
غدیری، عبداللّه عیسی ابراهیم (۱۴۱۸ق)، القاموس الجامع للمصطلحات الفقهیة، بیروت، بی‌نا.
فرمانیان، مهدی (1392)، درسنامه فرق و مذاهب کلامی اهل سنت، تهران، آثار نفیس.
فیض کاشانی، محمدمحسن بن‌شاه مرتضی (1373)، تفسیر الصافی، قم، صدر.
فیض کاشانی، محمد بن‌شاه مرتضی (1406ق)، الوافی، تصحیح فقیه ایمانی، اصفهان، مکتبة الإمام أمیرالمؤمنین(ع) العامة.
کاشانی، ابوبکر بن‌مسعود بن‌احمد (۱۳۸۷)، بدائع الصنایع، قم، مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی.
کاشف‌الغطاء، جعفر (بی‌تا)، کشف الغطاء عن مبهمات الشریعة الغرّاء، تحقیق مکتب الإعلام الإسلامی، فرع خراسان، مرکز النشر التابع لمکتب الاعلام الاسلامی.
مجلسی، محمدباقر (1404ق)، بحار الأنوار الجامعة لِدُرَر أخبار الأئمة الأطهار، بیروت، مؤسسة الوفاء.
محقق داماد، مصطفی (1375)، «تدوین حقوق بشردوستانه بین‌المللی و مفهوم اسلامی آن»، مجله تحقیقات حقوقی، ش 1 (18)، ص 147ـ209.
محقق کرکی، علی بن‌حسین (۱۴۱۴ق)، جامع المقاصد فی شرح القواعد، قم، مؤسسة آل البیت(ع) لإحیاء التراث.
موسوی، سید فضل‌الله، موسوی‌فر، سید حسین، سیدیان هاشمی، سروش (1394)، حقوق بشردوستانه در اسلام و حقوق بین‌الملل، تهران، انتشارات دادگستر.
نجفی، محمدحسن (1363ق)، جواهر الکلام، تحقیق محمود القوچانی، دار الکتب الاسلامیة.
نسفی، عبدالله بن‌احمد (۱۹۱۴م)، البحر الرائق شرح کنز الدقائق، القاهره، دار الکتب العربیه.
هندی، علاء‌الدین علی المتقی بن‌حسام‌الدین (1409ق)، کنز العمال فی سنن الاقوال و الافعال، تحقیق شیخ بکری حیانی و شیخ صفوة صفا، بیروت، انتشارات مکتبة التراث الاسلامی.