موضع سیاست جنایی اسلام در مسئله حجاب

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه فقه و حقوق، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، قم، ایران

چکیده

یکی از مسائل بحث‌انگیز جامعه امروز، جایزبودن یا نبودن الزام به حجاب از سوی حکومت اسلامی است که موافقان و مخالفان درباره‌اش بسیار سخن گفته‌اند. اما به نظر می‌رسد فروکاستن مسئله حجاب به فقه کیفری شایسته نباشد، بلکه باید مسئله را به صورت جامع‌تری مطرح کرد. یعنی باید پرسید موضع سیاست جنایی اسلام در مسئله حجاب چگونه است تا در نتیجه، حدود اختیار و وظیفه حکومت و جامعه اسلامی در این مسئله روشن شود. این تحقیق به روش توصیفی‌تحلیلی با استفاد از منابع اسلامی و متون فقهی این مسئله را بررسی کرده و نتیجه گرفته است که سیاست جنایی اسلام در سه سطحِ پیش‌گیری اجتماعی، وضعی و کیفری به مسئله حجاب توجه کرده است و آحاد جامعه و نهادهای مدنی در کنار حکومت اسلامی، برای تبیین، ترویج و نهادینه‌سازی حجاب اسلامی در جامعه وظایفی دارند و حکومت اسلامی نیز در سطح پیش‌گیری کیفری، در صورت تحقق شروطی خاص حق جرم‌انگاری رعایت‌نکردن حجاب اسلامی را تحت رعایت مصلحت فرد و جامعه دارد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Islam's Criminal Policy on Hijab Issue

نویسنده [English]

  • Ali Mohammadi Jourkuyeh
Assistant Professor, Department of Jurisprudence and Law, Research Institute of Islamic Culture and Thought, Qom, Iran
چکیده [English]

One of the controversial issues in today's society is the legitimacy or illegitimacy of the Islamic government's obligation to wear hijab, which has been discussed a lot by both supporters and opponents. But it seems that reducing the issue of hijab to criminal jurisprudence is not appropriate and the issue should be brought up in a more comprehensive way. That is, the question must be raised about the position of Islamic criminal policy regarding the hijab, so as to clarify the limits of authority and responsibility of the government and the Islamic society in this regard. This research investigated this issue using Islamic sources and jurisprudential texts in a descriptive and analytical way and concluded that the criminal policy of Islam has paid attention to the issue of the hijab on three levels: social, situational, and criminal prevention. Thus, members of the society and civil institutions, along with the Islamic government, have duties to explain, disseminate and institutionalize the Islamic hijab in society. In addition, at the level of crime prevention, if certain conditions are met, the Islamic government has the right to criminalize the non-observance of the Islamic hijab in accordance with the interests of the individual and society
.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Hijab
  • Criminal Policy
  • Social Prevention
  • Situational Prevention
  • Criminal Prevention

مراجع

قرآن کریم (1380). ترجمه: ناصر مکارم شیرازی، تهران: دار القرآن الکریم.
ابن زهره، حمزة بن علی (1417). غنیة النزوع، قم: مؤسسة الامام الصادق (ع).
ابن عباد، اسماعیل (1414). المحیط فی اللغة، بیروت: عالم الکتاب، الطبعة الاولی.‌
ابن فارس، احمد (1404). معجم مقاییس اللغة، قم: مکتب الاعلام الاسلامی، الطبعة الاولی.
ابن فهد حلی، احمد بن محمد (1407). المهذب البارع، قم: مؤسسة النشر الاسلامی.
ابن منظور، محمد بن مکرم (1414). لسان العرب، بیروت: دار الفکر، دار صادر، الطبعة الثالثة.
ابن‌بابویه قمی (صدوق)، محمد بن ‌علی‌ (1385). علل ‌الشرائع، قم: کتاب‌فروشی داوری.
اردبیلی، احمد بن محمد مقدس (1379). مجمع الفائدة والبرهان فی شرح ارشاد الاذهان، قم: جامعه مدرسین، چاپ سوم.
تبریزی، میرزا جواد (1385). استفتائات جدید، قم: سرور، چاپ اول.
جزری، مبارک بن محمد بن اثیر (1367). النهایة فی غریب الحدیث والأثر، قم: مؤسسه مطبوعاتی اسماعیلیان، چاپ چهارم.
حر عاملی، محمد بن حسن (1409). وسائل الشیعة، قم: مؤسسة آل البیت (ع)، الطبعة الاولی.
حسینی زبیدی، محمد مرتضی (1414). تاج العروس، بیروت: دار الفکر، الطبعة الاولی.
حلی، حسن بن یوسف (1412). منتهی المطلب، مشهد: آستانة الرضویة المقدسة.
حلی، حسن بن یوسف (1420). تحریر الاحکام، قم: مؤسسة الامام الصادق (ع)، الطبعة الاولی.
حلی، نجم الدین ابی القاسم (1407). المعتبر فی شرح المختصر، قم: مؤسسة سید الشهداء، الطبعة الاولی.
خویی، سید ابوالقاسم (1418). موسوعة الإمام الخوئی، قم: مؤسسة إحیاء آثار الإمام الخوئی، الطبعة الاولی.
راغب اصفهانی، حسین بن محمد (1412). مفردات ألفاظ القرآن، بیروت، دمشق: دار القلم، الدار الشامیة، الطبعة الاولی.
سابق، سید (1391). فقه السنّة، بیروت: دار الکتاب العربی، الطبعة الاولی.
شبیری زنجانی، سید موسی (1419). کتاب نکاح، قم: مؤسسه پژوهشی رای‌پرداز، چاپ اول.
صافی گلپایگانی، لطف‌الله (بی‌تا). التعزیر: احکامه و حدوده، بی‌جا: بی‌نا.
طباطبایی، سید محمدحسین (1390). المیزان فی تفسیر القرآن، بیروت: مؤسسة الأعلمی للمطبوعات، الطبعة الثانیة.
طبرسی، فضل بن حسن (1372). مجمع البیان فی تفسیر القرآن، تهران: ناصرخسرو، چاپ سوم.
طبرسی، فضل بن حسن (1412). تفسیر جوامع الجامع، قم: مرکز مدیریت حوزه علمیه قم، چاپ اول.
طبری، محمد بن جریر (1412). جامع البیان عن تأویل آیات القرآن، بیروت: دار المعرفة، الطبعة الاولی.
طریحی، فخر الدین بن محمد (1375). مجمع البحرین، تهران: مرتضوی، الطبعة الثالثة.
طوسی، محمد بن حسن (1387). المبسوط فی فقه الإمامیة، تهران: المکتبة المرتضویة، الطبعة الثالثة.
طوسی، محمد بن حسن (بی‌تا). التبیان فی تفسیر القرآن، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
فراهیدی، خلیل بن احمد (1409). کتاب العین، قم: هجرت، الطبعة الثانیة.
فیومی، احمد بن محمد (1414). المصباح المنیر، قم: مؤسسة دار الهجرة، الطبعة الثانیة.
قمی، علی بن ابراهیم (1363). تفسیر القمی، قم: دار الکتاب، الطبعة الثالثة.
کاشانی، ملامحسن (1415). تفسیر الصافی، تهران: صدر.
کلینی، محمد بن یعقوب (1407). الکافی، تهران: دار الکتب الاسلامیة، الطبعة الرابعة.
محمدی جورکویه، علی (1395). بررسی جرم‌شناختی جرایم جنسی، تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، چاپ اول.
مصطفوی، سید حسن (1368). التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، چاپ اول.
مکارم شیرازی، ناصر؛ و همکاران (1371). تفسیر نمونه، تهران: دار الکتب الاسلامیة، چاپ دهم.
موسوی خمینی، سید روح‌الله (1392 الف). تحریر الوسیلة، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
موسوی خمینی، سید روح‌الله (1392 ب). استفتائات، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
نجفی، محمدحسن (1404). جواهر الکلام فی شرح شرائع الإسلام، بیروت: دار إحیاء التراث العربی، الطبعة السابعة.
 
 

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 08 فروردین 1401
  • تاریخ بازنگری: 01 خرداد 1401
  • تاریخ پذیرش: 18 خرداد 1401

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار