طرح ناظر یکِ نیروی انتظامی در مواجهه با افراد بی‌حجاب در خودروها: دشواری‌های نظری و عملی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری فقه و حقوق جزا، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد دامغان، دامغان، ایران

2 استادیار گروه فقه و حقوق، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد دامغان، دامغان، ایران

3 استادیار گروه جزا و جرم‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد دامغان، دامغان، ایران

چکیده

حجاب به عنوان باوری ایرانی‌اسلامی از مصادیق عفت عمومی شمرده می‌شود. پس از انقلاب اسلامی تلاش شده است با روش‌های فرهنگی و تقیینی، به ترویج و گسترش فرهنگ عمومی حجاب یاری رسانده شود. تصویب قانون گسترش فرهنگ عفاف و حجاب در سال ۱۳۸۴ به همت شورای عالی انقلاب فرهنگی از کامل‌ترین قوانینی است که در آن برای وزارت‌خانه‌ها، نهادهای دولتی و مؤسسات عمومی، از جمله نیروی انتظامی، وظایفی تعریف شده است. نیروی انتظامی به منظور انجام‌دادن وظایف و اختیارات خود، اجرای «طرح ناظر یک» را در پیش گرفته است. در این طرح با افراد بی‌حجاب و بدحجاب مقابله، و خودروی‌شان توقیف می‌شود. مقاله حاضر، با روش توصیفی‌تحلیلی، دشواری‌های نظری و عملی اجرای این طرح را از منظر فقهی و حقوقی می‌کاود و مبانی مشروعیتِ حقوقی آن را بررسی می‌کند. در نهایت هم برخی راهکارهای فرهنگی و حقوقی را پیش می‌نهد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The "Observer One Plan" of the Police Force in the Face of People without Hijab in Cars: Theoretical and Practical Difficulties

نویسندگان [English]

  • Majid Nili 1
  • Mohammad Jawad Baghizadeh 2
  • Behnam Yusefiyan Shurdehi 3
1 PhD Student in Jurisprudence and Criminal Law, Islamic Azad University, Damghan Branch, Damghan, Iran
2 Assistant Professor, Department of Jurisprudence and Law, Islamic Azad University, Damghan Branch, Damghan, Iran
3 *** Assistant Professor, Department of Crime and Criminology, Islamic Azad University, Damghan Branch, Damghan, Iran
چکیده [English]

As an Iranian-Islamic doctrine, hijab is considered to be an example of public chastity. After the Islamic Revolution, efforts have been made to promote and spread the general culture of hijab through cultural and religious methods. The passage of the Law on the Spread of the Culture of Chastity and Hijab in 2005 by the Supreme Council of the Cultural Revolution is one of the most complete laws defining duties for ministries, government agencies and public institutions, including the police. In order to carry out its duties and powers, the police force has implemented the "Observer One Plan". In this plan, people without hijab are confronted, and their cars are confiscated. The present article, using a descriptive-analytical method, explores the theoretical and practical difficulties of implementing this plan from the jurisprudential and legal perspective and examines the foundations of its legal legitimacy. Finally, it offers some cultural and legal solutions.

کلیدواژه‌ها [English]

  • No Wearing Hijab
  • Police Force
  • Observer One Plan
  • The Supreme Council of the Cultural Revolution
  • Difficulties
قرآن کریم.
اشتاین‌سالتز، آدین (1393). سیری در تلمود، ترجمه: باقر طالبی، قم: مرکز مطالعات ادیان و مذاهب، چاپ سوم.
الهام، غلام‌حسین (1392).«بررسی تداخل مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی با مصوبات مجلس شورای اسلامی دولت و مجمع تشخیص مصلحت نظام»، در: حقوق اسلامی، س14، ش1، ص175-179.
بخشایشی یایقوت، محرم؛ حیدری منور، حسین (1390).«حریم خصوصی در حقوق ایران و اسناد بین‌المللی»، در: مطالعات پلیس، س۲۹، ش6، ص207-232.
جعفریان، رسول (1380). رساله حجابیه، قم: دلیل ما.
جوادی آملی، عبدالله (1383). ولایت فقیه و ولایت فقاهت و عدالت، قم: اسراء.
خاک‌پور، حسین؛ سادات‌حسینی، الهام السادات (1393). «بررسی حقوق اقلیت‌های دینی و جزیه در قرآن»، در: پژوهش‌نامه معارف قرآنی، دوره 15، ص117-136.
سبحانی، جعفر (30/6/1392). «معنای تجری و استحقاب عقاب بر آن»، در: http://www.eshia.ir
سجادی، احمد (5/2/1397). در: https://www.isna.ir.
سلیمانی، ایران؛ نورمحمدی، محمدرضا (1398). «بررسی فقهی تظاهر به فسق و فجور»، در: نشریه دومین کنفرانس بین‌المللی پژوهش‌های دینی، علوم اسلامی، فقه و حقوق ایران و جهان.
سمیع الزین، عاطف (1404). تفسیر مفردات الالفاظ القرآن الکریم، بیروت: دار الکتاب اللبنانی.
شبکه اجتهاد (19/4/1396). «حریم خصوصی در خودرو از نگاه مراجع تقلید»، در: http://ijtihadnet.ir
شریف، محمد (1384). «جایگاه قانون شورای عالی انقلاب فرهنگی و مرتبه مصوبات آن»، در: حقوق و سیاست، ش15 و 16، ص217-248.
صادقی، هادی (17/4/1396). در: https://www.icana.ir
طباطبایی، محمدحسین (1383). تفسیر المیزان، قم: دفتر انتشارات اسلامی.
العروسی الحویزی، عبد علی بن جمعه (1415). نور الثقلین، قم: اسماعیلیان.
عمید زنجانی، عباس‌علی (1379). فقه سیاسی: حقوق تعهدات بین‌المللی و دیپلماسی در اسلام، تهران: سمت.
فراهیدی، خلیل بن احمد (1409). العین، قم: مؤسسة دار الهجرة.
مکارم شیرازی، ناصر (22/9/1399). در:
https://makarem.ir/main.aspx?lid=0&mid=245313&typeinfo=25&catid=23003
موسوی خمینی، روح‌الله (1378). صحیفه نور، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
موسوی، سید حسن (۱۳۹۶). پرسش‌ها و پاسخ‌ها 60: نگاهی دوباره به مسئله حجاب، قم: دفتر نشر معارف، چاپ دوم.
مینایی، سمیرا؛ محمدزاده، زینب (1396). «حجاب و پوشش در ادیان زرتشت، یهود و مسیحیت»، در: همایش نگرش علمی و کاربردی به عفاف و حجاب.
نجفی، محمدحسن (1382). جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام، قم: جامعه مدرسین.
هدایتی‌نیا، فرج‌الله (1381). «جایگاه حقوقی ستاد عالی انقلاب فرهنگی و مصوبات آن»، در: رواق اندیشه، دوره 9، ش8، ص53-70.