تحلیل حقوقی و اجتماعی قوانین مرتبط با همسران جانبازان

سجده, ملیحه; لبیبی, محمد مهدی; توحیدی, احمد رضا; خوش صورت موفق, اعظم

تحلیل حقوقی و اجتماعی قوانین مرتبط با همسران جانبازان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ دانشجوی دکتری حقوق زن در اسلام، دانشگاه ادیان و مذاهب اسلامی، قم، ایران

² استادیار گروه علوم اجتماعی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکز، تهران، ایران

³ استادیار گروه حقوق عمومی بین‌الملل، دانشگاه قم، قم، ایران

⁴ استادیار گروه مطالعات زنان و خانواده، دانشگاه ادیان و مذاهب، قم، ایران

چکیده

این مقاله حاصل پژوهشی با روش کیفی، و تکنیک مصاحبه عمیق است که تبیین‌کننده درد دل‌ها و واگویه‌های همسران جانبازان سرافراز انقلاب اسلامی است، همسرانی که با مصائب و دشواری‌های اجتماعی و حقوقی در جدال‌اند و همچنان صبورانه مشکلات عظیمی را تحمل می‌کنند. نمونه آماری شامل 117 نفر از همسران جانبازان ساکن در شهرک والفجر، واقع در منطقه 15 تهران، است که مصاحبه با 15 نفر از آنها موجب رسیدن به حد اشباع نظری شد. نتایج حاکی از آن است که قوانین بسیار اندکی درباره حقوق همسران جانبازان در چارچوب کلی قواعد و مقررات حاکم بر امور جانبازان و ایثارگران به تصویب رسیده و بسیاری از این نصوص تقنینی و مؤلفه‌های حقوقی از جنبه کیفی و ضمانت اجرایی آثار مثبتی در احقاق حقوق همسران جانبازان نداشته است؛ به کلامی دیگر، حقوق مرتبط با همسران جانبازان هم‌سنگ اوضاع و احوال اختصاصی این قشر نیست. همچنین، از دیگر معضلات و نارسایی‌ها نادیده‌گرفتن حقوق همسران جانبازان در حوزه اجتماعی، احوال شخصیه، حقوق فردی و حتی زناشویی آنان است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Legal and Social Analysis of Laws Related to Disabled Veterans' Spouses

نویسندگان [English]

Malihe Sojdehie ¹
Mohammad Mahdi Labibi ²
Ahmad Reza Tohidi ³
Azam khoshsūrat movavfagh ⁴

¹ PhD Student in Women's Rights in Islam, University of Islamic Religions and Denominations, Qom, Iran

² Assistant Professor, Department of Social Sciences, Islamic Azad University, Central Tehran Branch, Tehran, Iran

³ Assistant Professor, Department of International Public Law, University of Qom, Qom, Iran

⁴ Assistant Professor, Department of Women and Family Studies, University of Religions and Denominations, Qom, Iran

چکیده [English]

This article is the result of a qualitative research and in-depth interview technique that explains the heartache and words of the wives of the glorious disabled veterans of the Islamic Revolution, the wives who are struggling with social and legal hardships and still patiently endure great difficulties. The statistical sample includes 117 spouses of disabled veterans living in Valfajr Town, located in the 15th district of Tehran that the interviews with 15 of them led to theoretical saturation. The results show that very few laws on the rights of disabled veterans' wives have been enacted within the general framework of rules and regulations concerning the affairs of veterans, and many of these legislative texts and legal components in terms of quality and executive guarantee have not had positive effects on the realization of the rights of disabled veterans' wives. In other words, the rights related to the spouses of veterans are not commensurate with the special circumstances of this group. Also, other problem and inadequacy is ignoring the rights of disabled veterans' spouses in the social sphere, personal status, and even marital relationship.

کلیدواژه‌ها [English]

Disabled Veterans' Spouses
Financial Right
Judicial Right
Social Right

مراجع

ارجمندی، غلام‌رضا (1395). «بررسی تطبیقی حقوق غیرمالی زوجین در حقوق ایران و فرانسه»، نخستین همایش ملی علوم اسلامی، حقوق و مدیریت، قم: دانشگاه علمی‌کاربردی استانداری.

جوادی آملی، عبدالله (1385). ولایت فقیه، قم: اسراء.

جهانگیر، منصور؛ زارعی، حسین (1393). مجموعه قوانین و مقررات حقوقی، تهران: دوران، چاپ بیست‌وچهارم.

حکیم‌پور، محمد (1384). حقوق زن در کشاکش سنت و تجدد، تهران: نغمه نواندیش، چاپ دوم.

صبری، نورمحمد (1393). حسن معاشرت زوجین، تهران: دادگستر، چاپ پانزدهم.

صفایی، سید حسین؛ امامی، اسدالله (1386). حقوق خانواده، تهران: دانشگاه تهران.

عظیم‌زاده اردبیلی، فائزه؛ محمدی آرانی، اکرم (1391). «نقش عرف در تفسیر حقوق غیرمالی زوجین»، در: پژوهش‌های فقه و حقوق اسلامی، س8، ش29، ص79-96.

گلی، مرضیه (1394). مسئولیت مدنی ناشی از زوجیت، پایان‌نامه کارشناسی ارشد حقوق خصوصی، استاد راهنما: حسین‌آبادی، استاد مشاور: داراب‌پور، تهران، دانشگاه شهید بهشتی.

لبیبی، محمدمهدی (1393). خانواده در قرن بیست‌ویکم از نگاه جامعه‌شناسان ایرانی و غربی، تهران: علم، چاپ اول.

مدنی، عارفه (1391). رویه قضایی در دعاوی خانوادگی، تهران: پایدار.

مصباح یزدی، محمدتقی (1388). نظریه سیاسی اسلام، قم: مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی.

موسوی بجنوردی، سید محمد؛ مهرگان صومعه‌سرایی، بتول (1396). «بررسی حقوق و تکالیف غیرمالی زوجین بر اساس مصلحت خانواده با رویکردی بر نظر امام خمینی»، در: پژوهش‌نامه متین، ش76، ص1-20.

نبویان، سید محمود (1386). «کالبدشکافی معنای حق در اندیشه سیاسی فقهای شیعه»، در: حکومت اسلامی، س12، ش46، ص37-66.

نعیمی، حسن‌علی (1389). «سلامت عمومی جانبازان از منظر افعال و اعمال دولت»، در: روان‌شناسی نظامی، دوره اول، ش3، ص23-36.

Diener, E.; Seligman, M. E. (2005). "Beyond Money toward an Economy of Well-being", in: Psychological Science in the Public Interest, 5 (1), pp. 1-31.

Friedman, M. (2003). Nursing/Research, Theoryand Practice, Newyersey: Upper Saddle NewyerInc.