2024-03-29T09:51:16Z
https://zan-khanevade.urd.ac.ir/?_action=export&rf=summon&issue=16238
مطالعات فقهی حقوقی زن و خانواده
2676-3036
2676-3036
1398
2
3
بررسی تأثیر جنسیت زنان در مجازات تبعید از منظر فقه و حقوق موضوعه ایران
جواد
حبیبیتبار
اعظم
خوش صورت
جواد
خسروی
آنچه در مجازات جرایم، اعم از حدی و غیرحدی، تحقق پیدا میکند ناظر به جنسیت نیست و جنس جرم بدون لحاظ جنسیت مجرم قابلیت مطرحشدن دارد. اما پس از تأمل در متون فقهی و حقوق موضوعه ایران در مجازات حدی تبعید تفاوتهای جنسیتی در میزان مجازات و نیز نحوه اعمال آن به چشم میخورد که محل تأمل و تحلیل این نوشتار است. از منظر فقه و حقوق، قاعده کلی بر این پایه استوار است که جنسیت زنان تأثیری در ادله اثبات و مسئولیت کیفری آنان ندارد و ذاتاً سبب تخفیف یا تشدید این نوع مسئولیت در باب قانونگذاری و مجازات نمیشود. بنابراین، زنان همانند مردان، در مجازات کیفری یکساناند؛ اما در موضوع مجازات و کیفرهایی از قبیل تبعید، جنسیت میتواند تأثیر داشته باشد و بین زن و مرد تفاوت وجود دارد. قانونگذار با در نظر گرفتن جنسیت زن یا مرد در جرم مشخص، یا مشترک، میزان و کمیت مجازات را در زمان تصویب، تعیین کرده که نسبت به جنسی شدیدتر و بیشتر، و نسبت به دیگری خفیفتر و کمتر باشد. در این پژوهش تأثیر جنسیت زنان در مجازات تبعید بررسی شده و بهتفکیک به تخفیفها و تفاوتهای مقررات و مجازات مردان و زنان پرداخته شده است.
جنسیت
حدود
فقه
حقوق موضوعه
تبعید
2019
08
23
7
27
https://zan-khanevade.urd.ac.ir/article_119201_f0eeeb1108b24fdd3106a4921b228aab.pdf
مطالعات فقهی حقوقی زن و خانواده
2676-3036
2676-3036
1398
2
3
ملاکهای حریم خصوصی در فقه امامیه و حقوق اساسی ایران: تطبیق با خودروی شخصی
علی
الماسی
مرضیه
محمدیان شیرمرد
واژه «حریم» به مکانی اطلاق میشود که حمایت و دفاع از آن واجب است و کسی حق تعرض به آن را ندارد. از سوی دیگر، خودروی شخصی نیز حکم ملک را دارد. بنابراین، مالک خودروی شخصی یا کسی که اجازه مالک را دارد، مجاز به تصرف در مال خود است. غالب فقها، فقط تصرف کاربردی را مجاز میدانند و برخی خصوصیات در مال یا مالک یا نوع تصرف را مانع تصرف مال برمیشمرند. همچنین، با توجه به اینکه حریم خصوصی حدی از زندگی شخص است که قانون یا عرف آن را تعیین میکند و محترم میشمرد، همین قانون میتواند و مجاز است در صورتی که حریم خصوصی کسی مخل امنیت و آسایش دیگری شود، آن را محدود کند. بنابراین، اگرچه خودروی شخصی خصوصیات ملک را دارد و حریم خصوصی بر آن صدق میکند، اما تمام حقوق و آزادیهای اشخاص، مطلق و بدون قید و شرط نیست و آنچه از قانون یا عرف که حریم خصوصی را تصدیق میکند، همان نیز آن را محدود و مقیّد میکند.
حریم خصوصی
خودروی شخصی
تصرف کاربردی
2019
08
23
29
52
https://zan-khanevade.urd.ac.ir/article_119203_4462df47bf0e4951a38b14c9c7a69323.pdf
مطالعات فقهی حقوقی زن و خانواده
2676-3036
2676-3036
1398
2
3
انزجار زوجه؛ عوامل، پیامدها و راهکارها
علی
محمدی جورکویه
یکی از آسیبهای بسیار خطرناک نهاد اساسی و مقدس خانواده، تنفر و انزجار زوجه است که پیامدهای بسیار نامطلوب و نقشی بس ویرانگر برای این نهاد دارد. مقاله حاضر در صدد مطالعه عوامل این آسیب و پیامدهای ناشی از آن و راهکارهای پیشگیری از آن با استفاده از منابع اسلامی به روش تحلیل محتوا و تفسیر متن و بهرهمندی از تحقیقات میدانی به روش بررسی و تحلیل دادهها است. بر اساس یافتههای این تحقیق ازدواج تحمیلی، خشونت شوهر و نارضایتی جنسی از عوامل انزجار و تنفر زوجه است که پیامدهایی چون جرایم جنسی و خشونت همسر را به دنبال دارد و سیاست جنایی اسلام به منظور پیشگیری از این نوع جرایم در حوزه خانواده، راهکارهایی از قبیل بنیانگذاری خانواده بر پایههای مستحکم و استحکامبخشی بنیان خانواده برای مرحله پیش از بهوجود آمدن تنفر و انزجار در زوجه و راهکارهای حقوقی و فرهنگی برای مرحله پس از بهوجود آمدن تنفر و انزجار در زوجه اندیشیده است.
انزجار زوجه
خانواده
سیاست جنایی
پیشگیری
خشونت
طلاق
2019
08
23
53
76
https://zan-khanevade.urd.ac.ir/article_119205_ac83208faba06373a5e7705aa02c3aa6.pdf
مطالعات فقهی حقوقی زن و خانواده
2676-3036
2676-3036
1398
2
3
بررسی عدالت جنسیتی و تأثیر آن بر اشتغال زنان
ابراهیم
قاسمی
رقیه
جمالو
این تحقیق دیدگاههای مطرحشده درباره عدالت جنسیتی را میکاود و نشان میدهد در نظر گرفتن تفاوتهای میان زنان و مردان چه تأثیری بر اشتغال زنان دارد. مفهوم «عدالت جنسیتی» در صدد تعریف عدالت میان زنان و مردان با در نظر گرفتن اوضاع و احوال، و استعدادهای متفاوت و وظایف زنان و مردان است. تحقق عدالت منوط به لحاظکردن اوضاع و احوال، و تفاوتها در تخصیص امکانات است، اما برخی صرفاً به برابری جنسیتی قائلاند. هدف از این نوشتار پاسخ به دو پرسش است: آیا میتوان بدون لحاظ تفاوتها، کاملاً عادلانه و برابر میان افراد قضاوت کرد؟! تأثیر اشتغال زنان بر زندگی چیست؟ در این نوشتار مفاهیم «برابری»، «عدالت» و تفاوت این دو، عدالت استحقاقی و عدالت جنسیتی، عدالت در منظر حقوق و از دیدگاه ادیان، تمایز عدالت از مساوات، مفهوم «جنسیت» از دیدگاه روانشناسان، فمینیستها و اسلام، مفهوم جایگاه اشتغال زنان در جامعه، علل و عوامل رویکرد زنان به اشتغال، تأثیر اشتغال زنان بر فرد، خانواده و جامعه، تأثیر عدالت جنسیتی بر اشتغال زنان و در نهایت راهکارهایی در حوزه اشتغال زنان و مردان تبیین خواهد شد. روش تحقیق، تحلیلی، انتقادی و اسنادی است.
اشتغال زنان
جنسیت
عدالت
عدالت جنسیتی
2019
08
23
77
97
https://zan-khanevade.urd.ac.ir/article_119207_b8ddf368245f8d5288e5e1e38b09fe92.pdf
مطالعات فقهی حقوقی زن و خانواده
2676-3036
2676-3036
1398
2
3
تبیین ماهیت و آثار مترتب بر نفقه زوجه در مذاهب اسلامی با رویکرد بینالمللی
محمد جواد
حیدریان دولت آبادی
رسول
مظاهری کوهانستانی
همگام با قوانین و معیارهای بینالمللی که اعضای خانواده را به استقلال کامل از یکدیگر فرامیخواند، قوانین و فقه اسلامی (ماده 1118 ق.م.) نیز در صددند پیوندهای اعضای خانواده را با ابزارهایی استوار کنند. از جمله این ابزارها و سازوکارها، وجوب نفقه زن بر مرد است؛ اسلام به دادن حق مالی زنان، از جمله نفقه، اهمیتی ویژه داده است. نفقه، به تصریح آیات و روایات، بر عهده مرد واجب شده است. در این زمینه، جز در موضوعات جزئی مثل هزینه درمان میان فقها اتفاق نظر وجود دارد. بنابراین، این حق را میتوان مطالبه و استیفا کرد و در صورت امتناع مرد از ادای آن، میتوان آن را در حکم موضوعی حقوقی که ضمانت اجرا دارد، مطالبه کرد. آنچه به شیوهای تطبیقی و با رویکرد تحلیلیتوصیفی در این پژوهش بررسی میشود، عرضه مدلی واضح و روشن از آثار مترتب بر انفاق همسر در مذاهبِ موجود اسلامی است.
نکاح
نفقه زوجه
تمکین
زوج
زوجه
مذاهب اسلامی
2019
08
23
99
116
https://zan-khanevade.urd.ac.ir/article_119209_2864b95bcfd01c59c4d3fb49524ebbb6.pdf
مطالعات فقهی حقوقی زن و خانواده
2676-3036
2676-3036
1398
2
3
بررسی تطبیقی شرط تمکیننکردن زوجه در عقد نکاح از دیدگاه مذاهب اسلامی و تأثیر آن بر انحلال خانوادهها
آرزو
رشیدی
فرزاد
پارسا
محمد علی
حیدری
عقد نکاح، مانند سایر عقود، آثار متفاوتی به دنبال دارد که بیشک بنیادیترین آنها حق تمتع جنسی است. چون مقتضای عقد نکاح، تشکیل خانواده است و ایجاد رابطه زوجیت یکی از اصلیترین آثار مربوط به مقتضی است. شرط تمکیننکردن، اثر ظاهری و مطلوب عقد نکاح را نفی میکند و با مفهوم عرفیاش مغایرت دارد. این پژوهش دیدگاه مذاهب پنجگانه در مرور شرط تمکیننکردن در عقد نکاح را بررسی میکند و تمکین را مقتضای ذات عقد نکاح میداند نه مقتضای اطلاق عقد نکاح. همچنین، مقتضای ذات عقد نکاح و صحیحبودن یا نبودن شرط تمکیننکردن را از دیدگاه مذاهب اسلامی میکاود و عقاید روانشناسان را درباره تأثیرات مخرب نداشتن رابطه زناشویی از ناحیه زن بررسی میکند.
شرط
نکاح
تمکین
مقتضای عقد
خانواده
2019
08
23
117
145
https://zan-khanevade.urd.ac.ir/article_119211_e223458a0a76e2bff930d1d71a2b8bd4.pdf